GPS Nedir? Konum Tespiti Nasıl Yapılır?

29.01.2017

890

GPS Uydusu

GPS (Global Positioning System: Küresel Konumlama Sistemi) anlamına gelen sözcüklerin baş harflerinden oluşan kısaltmadır. GPS nedir? Sorusuna biraz daha detaylı bakarsak; Dünya üzerindeki konumunu GPS uydularından en az 3 (yükseklik bilgisi de dahil olacaksa en az 4) adedinden gelen oldukça hassas saat sinyalleri sayesinde bulabilen cihazlardır. GPS, Amerika Birleşik Devletleri’nin geliştirdiği bir küresel konumlama servisidir. GPS’in yanı sıra Rusya’nın geliştirmiş olduğu GLONASS, Hindistan’ın geliştirmiş olduğu IRNSS, Çin’in geliştirmiş olduğu BeiDou (BDS) ve Avrupa ülkelerinin geliştirdiği Galileo gibi küresel konumlama sistemleri de mevcuttur. Tüm bu sistemlere global navigation satellite system (küresel uydu seyrüsefer sistemi, GNSS) ismi verilmektedir, fakat ilk çıkan sistem olması sebebiyle çoğu zaman bu sistemlerin tamamı GPS adıyla anılmaktadır.

GPS Uyduları

Günümüz itibari ile ABD’nin GPS ve Rusya’nın GLONASS sistemleri aktif halde kullanılabilmektedir. BeiDou ve Galileo sistemleri 2020 yılında küresel çapta operasyonel olacak şekilde geliştirilmeye devam edilmektedir.

GPS uydularının konum hesaplaması

GPS’in çalışma prensibi şöyledir: Dünya yörüngesinde bulunan GPS uydularında oldukça hassas atomik saatler bulunur. Bu saatler, diğer uydular ve yeryüzünde bulunan saatler ile senkronize olarak çalışmaktadır ve herhangi bir sapma günlük olarak düzeltilmektedir. Uydular, yörüngede bulundukları konumu ve bu hassas saat bilgisini sürekli olarak Dünya’ya göndermektedirler. Dünya üzerindeki herhangi bir GPS alıcısı çalıştırıldığında, kapsama alanında bulunan GPS uydularından en az 3 tanesinden bu sinyallere ihtiyaç duyar ve gelen saat bilgilerinin mutlak zamandan ne kadar sapma yaptığını bularak her bir uydudan uzaklığını öğrenebilen GPS alıcısı, bu bilgiler ile dünya üzerindeki konumunu hesaplayabilmektedir.

Navigasyon cihazları ve cep telefonlarımız ise, bu konum bilgisini kullanarak haritada o an bulunduğumuz konumu gösterebilir ve seçtiğimiz hedefe ulaşmamız için gerekli rota bilgilerini hesaplayarak en kısa yolu, en ekonomik yolu vs. seçebilir. Bu işlem için cihaz içerisinde harita bilgisinin yüklü olması gereklidir. Cep telefonlarında ise, harita bilgisi önceden yüklenebileceği gibi, internet bağlantısı aracılığıyla en güncel harita bilgisi elde edilebilmesinin yanı sıra anlık trafik bilgisi gibi imkanlar da sunulabilmektedir.